Analiza rynku w procesie strategicznym – jak ją przeprowadzić?

Wyzwania współczesnego rynku

Współczesne przedsiębiorstwa, niezależnie od branży, w której działają, stoją w obliczu nieustannie zmieniającego się otoczenia biznesowego, które generuje wyzwania, ale także niesie ze sobą liczne możliwości rozwoju. Aby skutecznie prosperować w tak dynamicznym środowisku, niezbędne jest podejmowanie trafnych decyzji strategicznych, opartych o rzeczywiste dane, a nie jedynie przeczucia zarządu czy kluczowej osoby decyzyjnej. Dlatego jednym z pierwszych i kluczowych elementów procesu strategicznego jest analiza rynku, która odgrywa niepodważalnie istotną rolę w kształtowaniu długoterminowej strategii przedsiębiorstwa. Dlaczego jest ona tak niezbędna, jakie korzyści przynosi oraz jakie metody można zastosować, aby ją efektywnie przeprowadzić? 

 

Po co mi analiza rynku?

Dlaczego analiza rynku jest tak ważna w procesie strategicznym? Czemu to właśnie od niej rozpoczynamy pracę dla naszych klientów?

• Analiza rynku pozwala nam poznać otoczenie i środowisko, w jakim funkcjonuje lub funkcjonować będzie marka naszego klienta. 
• Budowanie marki i jej oferty oraz projektowanie atrakcyjnej i skutecznej komunikacji dla przedsiębiorstwa powinno być mocno osadzone w rynku, w którym funkcjonuje. 
• Im więcej wiemy o rynku, w którym funkcjonuje lub na który będzie wkraczać marka, tym bardziej jesteśmy przygotowani na to, żeby stworzyć atrakcyjną ofertę rynkową.
• Finalnym efektem analizy rynku powinno być jej podsumowanie w postaci wniosków sformułowanych w postaci szans i zagrożeń wynikających z otoczenia, w którym funkcjonuje lub planuje funkcjonować marka. Wnioski te pozwolą nam podjąć wiele trafnych decyzji strategicznych – m. in. dotyczących tego, do jakiej grupy docelowej powinna być skierowana marka, w jaki sposób powinna się komunikować. To tylko jedne z nich – takich decyzji w procesie projektowania strategii będziemy musieli podjąć wiele. Warto mieć solidną bazę wiedzy, która nam je ułatwi.

Sprawdź również inne artykuły, które pomogą Ci zaplanować odpowiednie działania:

• Jak planować budżet marketingowy? Szablon kalkulatora do pobrania
• Mam budżet marketingowy 100 000 zł rocznie. Co mogę zrobić? 
• Jak przygotować się do wejścia na nowy rynek? Pobierz kalkulator

Wymiary analizy rynku. Pytania pomocnicze do analizy rynku.

Zakres i wymiary analizy rynku za każdym razem mogą się różnić – należy dobrać takie obszary do analizy, które w szczególności nas interesują. Jest to każdorazowo zależne od branży, sytuacji obecnej przedsiębiorstwa, produktu/usługi, oferty, planów rozwoju marki, celów biznesowych i marketingowych. Po dokładnym rozpoznaniu sytuacji wyjściowej oraz potrzeb klienta podejmujemy decyzję o tym, jakie elementy będzie zawierała analiza rynku przeprowadzona w ramach danego projektu. 

 

Zwykle jednak analiza rynku powinna posiadać następujące elementy:

Aktualna i potencjalna wielkość rynku

Poszukaj odpowiedzi na pytania:

• Jaka jest aktualna wielkość rynku? Jaka jest wielkość sprzedaży? Jaka jest dynamika zmian na rynku? Które rynki i w jakim tempie mogą się zmienić? 
• Jakie zmiany przewidują specjaliści? Jakie są prognozy dla tego rynku?
• Sprawdź, czy masz możliwość samodzielnie wyliczyć wartość rynku https://adamgrzesik.pl/jak-policzyc-wielkosc-rynku/

 

Aktualna sytuacja na rynku
Poszukaj odpowiedzi na pytania:

• Co sprawia, że rynek się zmienia? Jakie zjawiska mają na niego obecnie największy wpływ? (np. zmiany demograficzne, zmiany zachowań konsumenckich, zmiana sposobów użycia produktu/usług, polityczne, finansowe, rozwój subrynków, pojawiające się trendy, crossowanie się rynków)
• Z jakimi problemami mierzy się obecnie lub może mierzyć w najbliższym czasie rynek?
• Jacy są kluczowi gracze na rynku? Jakie jest nasycenie konkurencji?

 

Rynki wschodzące
Poszukaj odpowiedzi na pytania:

• Czy na rynku pojawiają się istotne dla naszej marki nisze rynkowe, nowe rozwiązania, nowe trendy konsumenckie, nowe technologie? Jaki mogą mieć wpływ na markę naszego klienta? Jakie niosą za sobą szanse, a jakie zagrożenia? Jak na te zmiany reaguje konkurencja? Czy my jesteśmy w stanie wykorzystać je w swojej strategii?
• Czy są jakieś niespełnione potrzeby konsumenta, które mogą doprowadzić do powstania wschodzących subrynków w najbliższym czasie lub w ciągu kilku lat? Czy nasz produkt lub usługa może je spełniać?

 

Trendy rynkowe

Omów kluczowe trendy wpływające na analizowany rynek:

• Jakie są aktualne trendy konsumenckie na rynku i jakie czynniki wpływają na zmiany w preferencjach klientów?
• Czy istnieją wyraźne sezonowe lub cykliczne wzorce w zachowaniach konsumentów?
• Jakie technologie lub innowacje mają potencjał do rewolucji branży?
• Jakie zmiany w przepisach i regulacjach rządowych mogą wpłynąć na rynek?
• Jakie zmiany w zachowaniach zakupowych klientów można zaobserwować, na przykład wzrost zakupów online czy zmiany w preferencjach lokalnych produktów?
• Jakie trendy związane ze zrównoważonym rozwojem i ekologią mają wpływ na rynek i jakie reakcje na nie można zaobserwować wśród firm?
• Jakie trendy w marketingu i komunikacji wpływają na sposób, w jaki przedsiębiorstwa docierają do swoich klientów?

 

Najważniejsze zasady przy dokonywaniu analizy rynku

Każdy strateg, agencja marketingowa czy badawcza będzie miała określone własne zasady, których należy przestrzegać podczas procesu analizy rynku. Poniżej zgromadziłam opracowane przeze mnie zasady, którymi kierujemy się w dziale strategicznym agencji Louder&Higher i które również dla Was mogą być wskazówką, w jaki sposób działać, dokonując analizy rynku.

1. Rozpocznij od określenia jasnych celów analizy rynku i zdefiniuj zakres badania. Określ, jakie pytania lub zagadnienia chcesz rozwiązać poprzez analizę.

2. Dokonajmy solidnej selekcji danych – wybierajmy tylko te, które są dla nas naprawdę kluczowe i pozwolą nam wysnuć istotne dla naszego projektu wnioski. Analiza rynku może być naprawdę obszerna, ale nikt nigdy jej całej nie przeczyta. Na każdym etapie musimy pamiętać, że robimy ją po to, by finalnie sformułować ważne wnioski.

3. Korzystaj z różnych źródeł informacji, takich jak badania rynku, raporty branżowe, statystyki rządowe, konkurencyjne analizy, wywiady z ekspertami i ankietowanie klientów. Warto również monitorować media społecznościowe. Wszystkie dane umieszczone w analizie rynku powinny posiadać przypisy ze wskazaniem źródła informacji. 

4. Bądź krytyczny wobec źródeł danych i informacji. Sprawdź, czy dane są rzetelne i aktualne. Wszystkie dane powinny być aktualne – powinniśmy korzystać z informacji z bieżącego roku, poprzedniego lub w ostateczności maksymalnie do dwóch lat wstecz (w zależności od sytuacji). Wcześniejsze dane mogą służyć nam jedynie do porównań.

5. Jeśli znalazłeś wartościowy artykuł, to koniecznie sprawdź, czy witryna ta podpowiada inne powiązane tematycznie treści (np. moduł pod artykułem z podlinkowanymi podobnymi tekstami). Możesz także skorzystać z wyszukiwarki w portalu (jeśli jest dostępna). Możesz także użyć w Google formuły “fraza site:adresportalu.pl”.

6. Czasami wyszukiwanie danych poprzez wpisanie w Google “fraza + raport” (np. “rynek parków rozrywki w polsce raport”) nie wystarczy. Warto szukać interesujących nas informacji poprzez wpisanie konkretnych fraz, które mogą znaleźć się w artykułach czy raportach jako fragment zdania prezentującego wartościowe dane, np. “rodzice spędzają czas z dziećmi”, “nauczyciele wybierają miejsca wycieczki”. Bardzo możliwe, że w ten sposób szybciej dotrzemy do interesujących nas statystyk i informacji. 

7. Szukajmy informacji, wpisując w Google frazy także w języku angielskim lub języku obowiązującym na danym rynku. Zwłaszcza gdy chodzi o rynki zagraniczne, może być trudno znaleźć informacje po polsku.

 

Gdzie znaleźć wartościowe informacje do analizy rynku?

• wpisując w Google określone frazy, np. “fraza” + “wielkość rynku” / “fraza” + “raport”
• GUS
• Google Trends
• https://www.polskawliczbach.pl/
• w portalach branżowych
• w aktualnych raportach rynkowych (dostępnych bezpłatnie w sieci najczęściej w postaci PDFów)
• w artykułach tematycznych
• na stronach agencji badawczych (np. https://markethub.pl/blog/, https://polska.mintel.com/blog)
• na youtube – np. w wywiadach ze specjalistami (śmiało możemy ich cytować)
• w podcastach branżowych na tematycznych grupach na Facebooku

 

Ile czasu zajmuje analiza rynku?

Z naszego doświadczenia bardzo zależy to od projektu, ilości analizowanych rynków oraz ilości czynników i obszarów, które chcemy przeanalizować, ale najczęściej jest to od 1 do 4 pełnych dni roboczych (8-32 h pracy). Oczywistym jest fakt, że inaczej będzie przebiegała analiza rynku tworzona przez agencję marketingową jako jeden z pierwszych elementów procesu tworzenia strategii, a inaczej np. coroczna analiza dokonywana przez wewnętrzny dział marketingowy czy strategiczny danego przedsiębiorstwa. Im więcej czasu możemy poświęcić takiej analizie, tym bardziej wartościowa będzie dla nas, a co za tym idzie – tym lepszej jakości będzie praca na każdym kolejnym etapie procesu strategicznego.

Jeżeli chcesz wiedzieć, czy robisz to dobrze, skorzystaj z naszej oferty: Doradztwo marketingowe dla B2B i E-commerce